Witlof ovenschotel met ham en kaas (low FODMAP, glutenvrij, lactosevrij)

Witlof met ham en kaas uit de oven is een echte Hollandse klassieker. Toch maakte ik dit gerecht bijna nooit omdat ik het zoveel gedoe vond. En eerlijk gezegd vind ik die hele stronken witlof ook niet zo lekker. Maar omdat ik weet dat je witlof wel op heel veel manieren lekker kunt bereiden en het een low FODMAP groente is, wilde ik het toch eens proberen in een ovenschotel. Ik koos ervoor om de witlof eerst in reepjes te snijden en er een simpele kaassaus bij te maken. Zo heb je niet dat geknoei met het wikkelen van witlofstronkjes in ham en kaasplakken. En ik vind reepjes witlof bovendien veel minder overheersend qua smaak.

Hou je niet van witlof vanwege de bittere smaak? Dan zou je deze ovenschotel met witlof toch echt eens moeten proberen. De bittere smaak is echt helemaal weg in dit gerecht. Ik deed er nog aardappelschijfjes en hamblokjes bij, en maakte zelf een hele simpele kaassaus met mosterd om erover heen te gieten. Daarna strooi je er desgewenst nog wat glutenvrij paneermeel over met nog wat kleine stukjes roomboter of margarine voor een heerlijk krokant korstje. Dan nog in de oven en smullen maar!

Hou je nu echt niet van witlof, of wil je een deel van de witlof vervangen door andere groenten? Dan zou je bijvoorbeeld kunnen denken aan broccoli, paprika, spinazie, oesterzwammen of champignons (alleen uit pot zijn low FODMAP). Kijk voor de low FODMAP portiegroottes bij de notities onderaan het recept. Hier kun je ook lezen hoe je er een vegan ovenschotel van kunt maken.

O ja, en mocht je nu denken dat kaas niet geschikt is voor een lactosevrij dieet, dan kan ik je geruststellen. Ik gebruik in dit recept oude belegen kaas. Harde, gele belegen kaassoorten bevatten door het lange rijpingsproces geen lactose meer. Tijdens het rijpingsproces breken de melkzuurbacteriën namelijk de lactose af door zich te voeden met de aanwezige lactose. Hoe langer de rijping, hoe lager het lactosegehalte. Bij oudere kaas is de hoeveelheid lactose daarom verwaarloosbaar. Weet je dat ook weer!

Meer lekkere recepten met witlof

Zoek je nog meer inspiratie over hoe je witlof op een smakelijke manier klaar kunt maken binnen het low FODMAP dieet, een glutenvrij of lactosevrij dieet? Kijk dan ook eens bij deze recepten:

• Oosterse wokschotel met witlof
• Witlofstamppot met brie en walnoten (ook met volledig lactosevrije optie)

Heb jij deze witlof ovenschotel met ham en kaas gemaakt? Ik zou het erg leuk vinden als je in een reactie hieronder laat weten wat je ervan vond. Of maak een foto en deel het via Instagram of via mijn Facebookpagina (vergeet mij niet te taggen @blijebuikrecepten of gebruik de hashtag #blijebuikrecepten!). Wil je het recept graag bewaren? Pin dan de foto hieronder of volg mij op Pinterest. Kijk ook eens bij mijn andere ovenschotels en diner recepten.

Witlof ovenschotel met ham en kaas (low FODMAP, glutenvrij, lactosevrij)

Recipe by HenriëtteCourse: Diner, OvenschotelCuisine: HollandsDifficulty: Makkelijk

Porties

2

personen

Bereidingstijd

20

minuten

Oventijd

25-30

minuten

Een makkelijke en heerlijke Hollandse ovenschotel met witlof, hamblokjes en aardappelschijfjes, overgoten met een simpele kaassaus met mosterd onder een krokant ‘dakje’ van glutenvrij paneermeel. Een gerecht waarin de witlof niet bitter is en daardoor bij iedereen in de smaak zal vallen! Toch liever een andere groente, of eet je liever vegan? Kijk hiervoor bij de variatietips onderaan het recept. Low FODMAP, glutenvrij en lactosevrij.

Ingrediënten

• 3 à 4 stronken witlof (500 gram)

• 400 gram (biologische) vastkokende aardappelen

• 200 ml lactosevrije (half)volle melk

• 2 theelepels maizena + 1 eetlepel lactosevrije koude melk

• 65 gram oude of belegen geraspte kaas

• 2 theelepels Dijon mosterd

• snuf peper en zout

• 1 flinke eetlepel ge(vries)droogde bieslook of 12 gram verse bieslook

• 125 gram hamblokjes (bv. van AH of Jumbo)

• Krokant laagje (optioneel):

• 3 eetlepels (± 25 gram) glutenvrij paneermeel (bv. van Schär, zie notities)

• ± 20 gram roomboter of margarine in kleine stukjes (zie notities)

• of wat extra geraspte kaas (i.p.v. paneermeel met stukjes boter)

Bereidingswijze

• Verwarm de oven voor op 200 °C en vet een ovenschaal in met een beetje roomboter, margarine of olie.
• Was de stronken witlof en de ongeschilde aardappelen schoon. Als je liever geschilde aardappelen wilt, dan mag dat natuurlijk ook. Ik vind aardappelen met schil lekkerder en makkelijker.
• Snijd de aardappelen in schijfjes (hoeft niet heel dun) en doe in een grote pan. Snijd een stuk van de onderkant van de witlof af en verwijder dan de bladeren tot je de harde bittere kern overhoudt. Doe de harde kern weg en snijd de bladeren in grove reepjes. Doe de witlof bij de aardappelschijfjes in de pan en laat met wat water gedurende 5 minuten koken.
• Ga ondertussen verder met de kaassaus. Breng de melk in een pannetje aan de kook. Los 2 theelepels maizena op in 1 eetlepel koude melk en voeg toe zodra de melk in de pan begint te koken. Laat de melk al roerend in 2 minuten iets indikken. Zet dan het vuur laag en voeg de geraspte kaas toe. Blijf even roeren tot de kaas gesmolten is. Voeg daarna de 2 theelepels mosterd, een snuf peper en zout en een flinke eetlepel gedroogde (of 10 gram verse gesneden) bieslook toe en meng kort tot een egale saus.
• Giet de aardappelschijfjes en de witlof af en laat even goed uitlekken, bij voorkeur in een vergiet. Doe daarna terug in de pan om de hamblokjes erdoor te kunnen mengen. Doe dit mengsel in de ovenschaal en verdeel de kaassaus hierover. Strooi er desgewenst nog wat glutenvrij paneermeel over en verdeel hier weer wat kleine stukjes boter overheen voor een krokant korstje. Of strooi er wat extra geraspte kaas over (in plaats van paneermeel met boter).
• Zet nu in de oven en laat in ongeveer 25 tot 30 minuten goudbruin en gaar worden. Haal de schaal uit de oven en laat bij voorkeur nog heel even staan, en dan…
  Smullen maar!

Notities

• FODMAP: Witlof en aardappelen bevatten geen FODMAP’s. Oude of belegen kaas bevat door het lange rijpingsproces geen of vrijwel geen lactose meer en is daarom low FODMAP. Maizena, Dijon mosterd en bieslook zijn ook low FODMAP. Ook hamblokjes of hamreepjes bevatten over het algemeen geen FODMAP’s. Glutenvrij paneermeel kan soms FODMAP’s bevatten. Het glutenvrije paneermeel van Schär is getest op FODMAP’s (staat in de Monash app omschreven als ‘bread crumbs’) en is low FODMAP tot 30 gram per portie. Dit product bevat wel een beetje sojameel, maar in kleine hoeveelheden is dit low FODMAP. Ik vind het zelf tot nu toe het lekkerste paneermeel dat ik heb geproefd. Het paneermeel van Peak’s Free From bevat voor zover ik kan beoordelen ook geen FODMAP’s. Roomboter bevat nauwelijks lactose en is daarom low FODMAP. Margarine kan soms lactose of FODMAP’s bevatten.
• Glutenvrij/lactosevrij: Maizena is van nature glutenvrij maar kan soms sporen van gluten (of melk) bevatten. Maizena van het merk Duryea is gluten- en lactosevrij. Oude en belegen gele kaassoorten zijn glutenvrij en bevatten door het lange rijpingsproces meestal ook geen lactose meer. Je kunt dit checken in de voedingswaardentabel op het etiket. Als de suikers op 0 gram staan, zit er geen lactose in. Lactose is immers een melksuiker. Er kunnen wel koolhydraten in zitten, maar dat komt van het maiszetmeel dat vaak wordt toegevoegd aan geraspte kaas tegen het samenklonteren. Mosterd, kruiden en specerijen bevatten meestal geen gluten of lactose, maar check voor de zekerheid altijd de allergie-informatie op het etiket. Ook hamblokjes en hamreepjes bevatten meestal geen gluten of lactose. Roomboter bevat maar een heel klein beetje lactose en wordt daarom meestal goed verdragen bij een lactose-intolerantie. Bij een ernstige lactose-intolerantie kun je lactosevrije margarine gebruiken, zoals de plantaardige margarine van AH.
• Variatietips: Witlof kun je (gedeeltelijk of helemaal) vervangen door broccoliroosjes (l.f. tot 75 gram p.p.), groene paprika (l.f. tot 75 gram p.p.), rode paprika (l.f. tot 43 gram p.p.), spinazie, oesterzwammen of champignons (alleen uit pot of blik zijn l.f. tot 75 gram p.p., wel goed afspoelen met water). In plaats van hamblokjes kun je ook gehakt of spekjes toevoegen (let op FODMAP’s of gluten/lactose). Dit moet je dan wel eerst even gaar bakken in een koekenpan. Voor een vegan maaltijd kun je ham vervangen door walnoten (l.f. tot 30 gram p.p.) of pecannoten (l.f. tot 20 gram p.p.) en gebruik dan vegan geraspte kaas (zoals plantaardige rasp van AH), vegan glutenvrij paneermeel (bv. Peak’s), amandelmelk of rijstmelk en plantaardige margarine.