Gezondere kruidnoten (low FODMAP, glutenvrij, lactosevrij, vegan)

Sinterklaas is weer in aantocht en daarom puilen de supermarkten weer uit van pepernoten in de gekste smaken. Of eigenlijk kruidnoten, want pepernoten zijn de taaiere variant met anijs en honing. Kruidnoten zijn lekker knapperig en smaken naar speculaas. Glutenvrije pepernoten of kruidnoten zijn wat moeilijker te vinden en zijn vaak minder lekker, soms zelfs keihard, en erg duur. Bovendien zijn deze kruidnoten natuurlijk ook niet zo gezond. Daarom wilde ik een recept bedenken voor gezondere kruidnoten. Het heeft even wat moeite gekost, maar ik heb nu echt het allerlekkerste recept voor knapperige gezondere glutenvrije kruidnoten!

Waarom ‘gezondere’ en geen ‘gezonde’ kruidnoten zal je misschien denken? Ik heb gezonde varianten geprobeerd met dadels bijvoorbeeld (een klein beetje is low FODMAP), maar die werden echt niet lekker en niet knapperig. Voor knapperige kruidnoten heb je toch echt wat vet en suiker (of stroop) nodig. Daarom koos ik ervoor om gewoon wat minder vet en suiker te gebruiken en zo een gezondere variant te maken. Bovendien gebruikte ik olie omdat dit meer gezonde onverzadigde vetten bevat dan roomboter, margarine en kokosolie. Daarnaast gebruikte ik gezondere meelsoorten, waaronder havermeel. Haver is erg gezond en blijkt onmisbaar te zijn voor knapperige en smaakvolle kruidnoten!

“Naast glutenvrij, lactosevrij en low FODMAP zijn deze gezondere kruidnoten ook nog melkvrij en vegan. En toch smaken ze bijna precies hetzelfde als gewone kruidnoten, is dat niet geweldig?!“

Bereidingstips

Wil je weten welke ingrediënten ik heb gebruikt en waarom? Of wil je weten of je sommige ingrediënten kunt vervangen? Lees dan nog even verder. Ook geef ik tips voor de perfecte glutenvrije kruidnoten.

Havermeel, boekweitmeel, of…

Ik heb deze gezondere kruidnoten met verschillende meelsoorten uitgetest en de beste variant was die waarbij ik havermeel combineerde met een glutenvrije meelmix of met boekweitmeel. Havermeel geeft een heerlijke smaak aan de kruidnoten en maakt de kruidnoten lekker knapperig. Haver is bovendien erg gezond. Het is rijk aan vezels, eiwitten, B-vitamines en mineralen. Je kunt ook alleen havermeel gebruiken, maar dan is het moeilijker om balletjes te rollen van het deeg. En de smaak van haver is dan ook wat sterker. Ik houd daar trouwens wel van. De kruidnoten zijn dan wel minder knapperig.

Ik heb echter ook kruidnoten met alleen boekweitmeel gemaakt, maar die waren niet echt knapperig en vond ik niet lekker. Dat had ik al een beetje verwacht, want bij het bakken wordt boekweitmeel eigenlijk altijd gecombineerd met ander meel vanwege de sterk aanwezige smaak. Ook heb ik de kruidnoten met alleen glutenvrije meelmix geprobeerd, maar dan waren ze wat zanderig en minder goed van smaak.

Voor de lekkerste en knapperigste kruidnoten raad ik je dus aan om havermeel te gebruiken in combinatie met een ander glutenvrij meel. Je kunt trouwens heel makkelijk zelf havermeel maken door havermout fijn te malen. Het blijft dan meestal wel wat grover van structuur zoals je bij mijn kruidnoten kunt zien. Of combineer boekweitmeel eventueel met een glutenvrije meelmix. De kruidnoten zijn dan wel minder knapperig en smaken iets minder lekker dan met haver. Gebruik dan bij voorkeur stroop voor een betere smaak en iets meer olie. Deze combinatie werkt overigens wel heel goed in mijn ‘gewone’ kruidnoten recept. Je zou ook nog (combinaties) met rijstmeel kunnen maken, maar dat heb ik zelf niet getest.

Olie, margarine, of…

Lekkere knapperige kruidnoten kun je niet maken zonder vet. Maar je kunt wel minder vet gebruiken en voor gezondere vetten kiezen. Plantaardige oliën zoals zonnebloemolie en arachideolie bevatten veel onverzadigde vetten, oftewel de ‘goede’ vetten. Daarom staan deze oliën in de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum. Vloeibare en zachte margarine (voor op brood) en halvarine staan ook in de Schijf van Vijf maar zijn niet geschikt om mee te bakken. Roomboter, harde margarine en kokosolie zijn wel geschikt om mee te bakken, maar bevatten veel verzadigd vet en worden daarom afgeraden.

Ik gebruikte daarom zonnebloemolie. Je kunt er heel goed mee bakken, sterker nog, ik vond de kruidnoten lekkerder en knapperiger met olie dan met margarine! En olie is bovendien altijd low FODMAP, glutenvrij, lactosevrij en vegan. Het is wel belangrijk dat je het deeg goed koelt voordat je er mee aan de slag gaat want anders is het te slap om mee te werken. Je kunt het eventueel vervangen door plantaardige margarine, dan is het deeg makkelijker te hanteren. Margarine bevat meer verzadigde vetten dan olie, maar minder dan roomboter of kokosolie. Maar met olie is dus gezonder én worden ze lekkerder en knapperiger.

Stroop of ahornsiroop

Voor lekkere knapperige kruidnoten is ook suiker helaas onmisbaar. Maar net als met vet kun je wel gewoon wat minder suiker gebruiken. Ik koos er echter voor om stroop te gebruiken. Gewone keukenstroop of schenkstroop geeft een wat diepere smaak. En doordat het een vloeibaar zoetmiddel is hoef je ook geen melk meer toe te voegen om er een soepel deeg van te maken. Bovendien bevat stroop 72 gram suiker per 100 gram, terwijl basterdsuiker of kristalsuiker 99 tot 100 gram suiker per 100 gram bevat. Dus 100 gram stroop is iets gezonder dan 100 gram suiker. Je kunt het ook vervangen door ahornsiroop, maar ik vond zelf de kruidnootjes met stroop lekkerder van smaak en iets knapperiger. Ahornsiroop is trouwens ook niet gezonder dan stroop, zoals je hier kunt lezen. De meeste merken bevatten rond de 85 gram suiker per 100 gram. En het is een stuk duurder dan stroop. Aan jou de keus!

Meer baktips

Om ervoor te zorgen dat ook jij perfecte glutenvrije en gezondere kruidnoten kunt bakken, geef ik je de volgende baktips:

• Krijg je geen samenhangend deeg? Voeg dan nog een heel klein beetje extra olie toe.
• Houd er rekening mee dat het deeg bij voorkeur minimaal 1 uur in de koelkast moet rusten voordat je ermee aan de slag kunt. Dit is van belang omdat het deeg door de olie en de stroop wat plakkerig en vet wordt en te slap is om direct mee te werken. Daarnaast zorgt het rusten van het deeg ervoor dat de smaken van de speculaaskruiden goed in het deeg kunnen trekken. Je kunt het deeg ook heel goed 1 of 2 dagen eerder maken of invriezen.
• Verdeel het deeg in 2 helften, zodat je de ene helft nog even in de koeling kunt laten terwijl je met de andere helft aan de slag gaat. Zo zorg je ervoor dat het deeg niet te snel weer slap wordt.
• Is je deeg na het koelen te kruimelig? Dan kan het juist te koud zijn. Kneed het dan nog even door.
• Je kunt het beste balletjes draaien van het deeg als je een heel klein stukje deeg eerst even bij elkaar knijpt en daarna zonder te veel druk tussen de handpalmen tot een knikkertje draait.
• Laat ongeveer 2 cm ruimte tussen de bolletjes deeg op de bakplaat. Ze lopen namelijk nog iets uit. Als het goed is kun je zo precies 1 bakplaat vol maken.
• Als je de kruidnoten volgens recept maakt, dus met o.a. havermeel, olie en stroop, dan hoef je de kruidnoten niet plat te drukken voor ze de oven in gaan. Door de combinatie van deze ingrediënten lopen ze namelijk vanzelf uit tot prachtige kruidnootjes! Als je ingrediënten vervangt, dan zal je ze waarschijnlijk wel eerst een beetje plat moeten drukken.
• Houd de kruidnoten de laatste 5 tot 10 minuten goed in de gaten want kruidnoten kunnen door hun kleine formaat sneller verbranden.
• Ik weet het, het is heel moeilijk, maar laat de kruidnoten eerst helemaal afkoelen voor je ze op gaat eten. Vlak na het bakken zijn ze nog zacht. Eenmaal afgekoeld zijn ze heerlijk knapperig.

Meer Sinterklaas recepten

Ben je op zoek naar nog meer lekkere Sinterklaas recepten? Kijk dan ook eens bij deze recepten:

• Kruidnoten (met chocolade)
• Gevuld speculaas
• Speculaas kruimel cheesecake

Heb jij deze gezondere kruidnoten gemaakt? Ik zou het erg leuk vinden als je in een reactie hieronder laat weten wat je ervan vond. Of maak een foto en deel het via Instagram of via mijn Facebookpagina (vergeet mij niet te taggen @blijebuikrecepten of gebruik de hashtag #blijebuikrecepten!). Wil je het recept graag bewaren? Pin dan de foto hieronder of volg mij op Pinterest. Kijk ook eens bij mijn andere Sinterklaas recepten en recepten voor de feestdagen.