Ik hoor jou nu denken. “Huh? Appeltaart bij het FODMAP dieet? Kan dat?” In eerste instantie dacht ik ook dat ik geen appeltaart meer kon eten. En laat ik je meteen uit de droom helpen, want gewone appeltaart of zelfs glutenvrije appeltaart is geen optie bij het FODMAP dieet. Dat komt door de grote hoeveelheid appels die erin zit. Maar dat weerhield mij er niet van om een taart te bedenken die heel erg dicht in de buurt komt van echte appeltaart.
Blauwe bessen zijn onlangs opnieuw getest en blijken zelfs in een portie tot 500 gram laag in FODMAP’s te zijn. Hier moest ik iets mee doen natuurlijk. Daarom is het een appeltaart geworden met blauwe bessen. Gelet op de gebruikte hoeveelheden had ik het misschien beter een blauwe bessentaart met appel kunnen noemen. Maar omdat de smaak van de taart zo dicht in de buurt komt van appeltaart en ik daar zo blij mee was, heb ik het gewoon toch een appeltaart genoemd! Heb jij een heerlijke appeltaart ook zo gemist? Ga dan direct naar het recept of lees eerst nog iets meer over de ingrediënten en tips voor het bakken.
De ingrediënten
Ben je benieuwd naar de hoofdingrediënten die ik heb gebruikt voor deze appeltaart met blauwe bessen? Of wil je weten of je sommige ingrediënten kunt vervangen? Lees dan verder.
Glutenvrij meel
Koopmans heeft sinds kort ook een glutenvrij basismeel in het assortiment. En omdat dit meel (in tegenstelling tot hun glutenvrij zelfrijzend amandelbakmeel) low FODMAP is, wilde ik dit meel eens testen. De taart lukte goed, maar omdat dit meel erg duur is heb ik de taart ook nog een keer gemaakt met Schär Mix It Universal. Het meel van Schär gaf een evengoed resultaat en vond ik zelfs iets lekkerder, terwijl het een stuk goedkoper is. Je kunt ook het meel van Doves Farm Freee gebruiken. Houd er wel rekening mee dat het meel van Schär iets meer zout bevat dan de andere merken. Voeg dan dus maar een klein snufje zout toe.
Roomboter of margarine
Echte roomboter vind ik zelf het lekkerst in een appeltaart. Roomboter bevat nauwelijks lactose en is daarom low FODMAP. Roomboter bevat tussen de 0,5 en 1 gram lactose per 100 gram. De meeste mensen met een lactose-intolerantie kunnen nog tot 1 gram lactose per portie verdragen (of zelfs nog meer). Er zit ongeveer 10 gram boter in één taartpuntje. Dat komt overeen met maximaal 0,1 gram lactose. Kan jij zelfs een hele kleine hoeveelheid lactose niet verdragen? Gebruik dan margarine. Check wel de verpakking omdat er soms toch nog lactose (bv. in de vorm van melkpoeder) of FODMAP’s (bv. lupinebloem) in kunnen zitten.
Suiker
Ik gebruik altijd gewone kristalsuiker voor appeltaart. Dit geeft een iets stevigere en krokante korst. In sommige recepten voor appeltaart wordt ook wel witte basterdsuiker gebruikt. Dit geeft een iets zachtere korst, maar geeft naar mijn idee ook een groter risico op een zompige bodem. Ik vind een stevigere korst juist ook lekkerder.
Ei
Je hebt maar 1 ei nodig voor dit recept (tenzij je een grotere taart wilt bakken). Maar let op! Een deel gaat door het deeg en het restant gebruik je om de reepjes deeg op de taart mee te bestrijken. Dit geeft een mooie glans.
Appel
In een appeltaart kan de appel natuurlijk niet ontbreken. Maar omdat appel slechts low FODMAP is in hele kleine hoeveelheden, gebruik ik maar heel weinig in deze taart. Gebruik bij het FODMAP dieet bij voorkeur Pink Lady of Granny Smith. Deze twee appelrassen zijn getest en zijn low FODMAP tot 20, respectievelijk 25 gram per portie. Ik gebruik 150 gram appel in deze taart. Snijd de taart in minimaal 8 stukken voor een low FODMAP portie. Eén stukje taart bevat dan ongeveer 18,75 gram appel. Ik had iets meer appel kunnen gebruiken, maar omdat de appel nooit helemaal evenredig over de taart verdeeld zal zijn, leek me dit veiliger. Als je nog in de eliminatie- of herintroductiefase van het dieet zit of als je toch bang bent voor klachten, kun je er natuurlijk ook voor kiezen om de appel te vervangen door extra blauwe bessen. Als je niet het FODMAP dieet volgt of geen klachten krijgt van appel, kun je ook alleen appel gebruiken. Gebruik in totaal wel dezelfde hoeveelheid fruit als in het recept staat.
Blauwe bessen
Zoals ik in de inleiding al heb vermeld, zijn blauwe bessen eind 2022 opnieuw getest en blijken de huidige gekweekte soorten nog nauwelijks FODMAP’s te bevatten. Dit is natuurlijk supergoed nieuws, want in plaats van maximaal 40 gram blijkt nu 125 gram blauwe bessen low FODMAP te zijn! Zelfs tot 500 gram blijven ze laag in FODMAP’s. Maar ik denk dat er uitgegaan wordt van 125 gram omdat dit een normale portiegrootte is om te eten. Je kunt hier dus gerust van genieten. In combinatie met de appel vind ik ze heel lekker smaken in deze taart. Je kunt er echter ook voor kiezen om alleen blauwe bessen of nog ander FODMAP-arm fruit toe te voegen. Kijk hiervoor bij de variatietips onderaan het recept.
Rozijnen
In een echte appeltaart horen wat mij betreft ook rozijnen. Rozijnen zijn low FODMAP tot 13 gram per portie. Ik gebruik 40 gram rozijnen voor de hele taart. Dit komt neer op 5 gram rozijnen per taartpunt (als je de taart in 8 stukjes snijdt). Je kunt het ook vervangen door gedroogde cranberry’s (low FODMAP tot 15 gram per portie) of gewoon weglaten als je er niet van houdt.
Tips om een natte bodem te voorkomen
Door het vocht uit de appel, blauwe bessen of ander fruit kan de bodem van een taart soms te nat worden. Om dit te voorkomen meng ik meestal een beetje maizena of custardpoeder (kan sporen van gluten bevatten) door de fruitvulling. Je kunt echter ook een paar verkruimelde glutenvrije koekjes (bv. AH Glutenvrij speculaas of Schär digestives) of (glutenvrije) havervlokken/havermout over de taartbodem strooien. Als je net als ik rozijnen toevoegt, laat ze dan niet eerst wellen in water. Zo kunnen de rozijnen ook nog wat overtollig vocht opnemen in de taart. Soms gebruik ik maizena in combinatie met verkruimelde speculaasjes. Dat geeft een extra lekkere smaak en vangt nog meer vocht op. Havermout werkt ook goed, maar proef je verder niet.
Omrekenen naar een grotere bakvorm
Ik maakte deze appeltaart in een kleine bakvorm van 18 cm doorsnee. Je zou het denk ik ook wel in een vorm van 20 cm doorsnee kunnen maken, maar dan wordt de taart wel wat lager. Wil je liever een grotere taart maken? Houd dan de volgende hoeveelheden aan voor een vorm van 23 à 24 cm doorsnee:
Voor het deeg:
- 350 gram glutenvrij meel
- 130 gram suiker
- 3 theelepels + een halve theelepel bakpoeder (14 gram)
- snuf zout
- 150 gram roomboter of margarine, op kamertemperatuur
- 2 eieren (± 45 tot 60 gram voor het deeg, restant voor het bestrijken van de taart)
Voor de vulling:
- 525 gram blauwe bessen
- 2 kleine Pink Lady appels (265 gram)
- 70 gram rozijnen (optioneel)
- 2 theelepels kaneel
- 2 eetlepels suiker (23 gram)
- 2 eetlepels maizena (12 gram)
Verder kun je het recept hieronder gewoon volgen. Snijd de taart in 14 stukjes voor een low FODMAP portie.
Heb je een vorm van 26 cm doorsnee? Gebruik dan de dubbele hoeveelheden van het originele recept (zie hieronder) en snijd de taart in 16 stukjes voor een low FODMAP portie.
Meer lekkere taarten
Ben je op zoek naar nog meer lekkere taarten? Kijk dan ook eens bij deze recepten:
- Rabarbertaart met frangipane
- Chocoladetaart met frambozen
- Speculaas kruimel cheesecake
- Strawberry cheesecake
- Kruimelrepen met lemon curd en kwark
- Pompoentaart
Heb jij deze appeltaart met blauwe bessen gemaakt? Ik zou het erg leuk vinden als je in een reactie hieronder laat weten wat je ervan vond. Of maak een foto en deel het via Instagram (vergeet mij niet te taggen @blijebuikrecepten of gebruik de hashtag #blijebuikrecepten!) of via mijn Facebookpagina. Wil je het recept graag bewaren? Pin dan de foto hieronder of volg mij op Pinterest. Kijk ook eens bij mijn andere recepten voor taarten en cake.
Appeltaart met blauwe bessen (low FODMAP, glutenvrij, lactosevrij)
Course: Taarten, TussendoortjeDifficulty: Makkelijk8
stukjes45
minuten60-65
minutenEen makkelijk recept voor een heerlijke glutenvrije appeltaart met blauwe bessen. Deze taart bevat slechts een klein beetje appel zodat je ook van appeltaart kunt genieten als je het FODMAP dieet volgt. Volg je niet het FODMAP dieet, maar eet je wel glutenvrij of lactosevrij? Dan kun je de blauwe bessen uiteraard ook vervangen door extra appel voor een echte traditionele appeltaart. Ook een heerlijke taart voor mensen die geen dieet volgen!
Ingrediënten
- Voor een springvorm van 18 cm doorsnee
(boven het recept staan de hoeveelheden voor een grotere vorm) - Deeg:
200 gram glutenvrij meel (bv. Schär Mix It Universal of Koopmans Glutenvrij Basismeel)
75 gram suiker
2 theelepels (8 gram) bakpoeder
snufje zout
85 gram roomboter of margarine, op kamertemperatuur (zie notities)
1 ei (± 25 tot 35 gram voor het deeg, restant voor het bestrijken van de taart)
- Vulling:
300 gram blauwe bessen
1 grote Pink Lady appel (150 gram, zie notities)
40 gram rozijnen (optioneel, zie notities)
1 theelepel kaneel
1 eetlepel suiker
1 eetlepel maizena of custardpoeder (zie notities)
Bereidingswijze
- Kluts het ei even los in een beker of een kommetje.
- Doe het meel, de suiker, het bakpoeder en een klein snufje zout in een kom en meng met een lepel of spatel door elkaar. Doe de boter en 25 à 30 gram ei erbij en kneed tot een samenhangend deeg. Als het deeg nog te kruimelig blijft kun je nog een heel klein beetje ei toevoegen. Maak een platte schijf van het deeg, verpak in vershoudfolie en laat het minimaal 15 minuten rusten in de koelkast.
- Verwarm de oven voor op 170 °C. Vet een ronde springvorm van 18 cm in met bakspray of boter en bekleed de bodem en bij voorkeur ook de randen met bakpapier.
- Was de blauwe bessen en laat uitlekken tussen een paar velletjes keukenpapier of in een schone theedoek.
- Schil de appel, verwijder het klokhuis en weeg 150 gram appel af (voor het FODMAP dieet). Snijd de appel in kleine blokjes en doe dit in een kom. Meng de appel voorzichtig met de blauwe bessen, rozijnen, kaneel, suiker en de maizena of custardpoeder.
- Haal het deeg uit de koelkast en pak ongeveer ¾ (± 300 gram) om de vorm mee te bekleden. Leg het restant terug in de koelkast. Kneed het deeg nog kort door en rol het uit tussen 2 vellen vershoudfolie tot een ronde plak van ± 3 mm dikte. De ronde plak moet een paar cm groter zijn dan de vorm. Haal het bovenste vel folie eraf en draai nu met behulp van het onderste vel folie het deeg om in de vorm. Het deeg kan een beetje scheuren bij de randen, maar dit kun je weer wat aandrukken met de hand. Zorg voor een opstaand randje van ongeveer 3 cm.
- Schep de vulling erin en druk dit voorzichtig aan met een lepel.
- Haal de rest van het deeg uit de koeling en verdeel het in 8 stukken. Rol de stukjes deeg met je vingers tot strengetjes en leg voorzichtig kruislings op de taart. Druk de strengetjes een beetje plat en bestrijk met het restant ei. Tip: als je hier niet zo handig in bent, kun je ook gewoon stukjes verkruimeld deeg over de taart verdelen.
- Zet de taart nu in de oven en bak in ongeveer 60 tot 65 minuten gaar en goudbruin.
- Laat de taart minimaal 1 uur afkoelen in de vorm. Verwijder daarna de springvorm en laat verder afkoelen op een rooster. Ook erg lekker met een toef lactosevrije slagroom!
Notities
- FODMAP: Roomboter bevat nauwelijks lactose en is daarom low FODMAP. Blauwe bessen zijn eind 2022 opnieuw getest en blijven zelfs tot 500 gram laag in FODMAP’s. Er zijn 2 appelrassen getest waaronder Pink Lady die low FODMAP is tot 20 gram, en Granny Smith tot 25 gram. Voor een taart kies ik zelf bij voorkeur Pink Lady vanwege de zoetere smaak. Als je de taart in 8 stukjes snijdt, bevat 1 stukje ongeveer 18,75 gram appel. Als je in de eliminatiefase van het dieet zit, kun je er ook voor kiezen om de appel te vervangen door extra blauwe bessen of ander low FODMAP fruit (zie variatietips). Rozijnen zijn low FODMAP tot 13 gram. Eén stukje taart bevat ongeveer 5 gram rozijnen. Je kunt ze ook weglaten of vervangen door gedroogde cranberry’s (l.f. tot 15 gram p.p.).
- Glutenvrij/lactosevrij: Roomboter bevat zeer weinig lactose en wordt daarom meestal goed verdragen bij een lactose-intolerantie. Gebruik bij een ernstige lactose-intolerantie lactosevrije margarine. Gedroogd fruit kan soms sporen van gluten of lactose bevatten. Bij Albert Heijn zijn alle rozijnen gluten- en lactosevrij behalve de AH Bio Sultana rozijnen. Maizena is van nature glutenvrij maar kan soms sporen van gluten of melk bevatten. Maizena van het merk Duryea is gluten- en lactosevrij. Custardpoeder kan sporen van gluten of melk bevatten. Kijk ook bij de variatietips voor andere opties om vocht te binden.
- Variatietips: Je kunt variëren met het fruit als de totale hoeveelheid fruit maar gelijk blijft. Vervang de appel en/of (een deel) van de blauwe bessen bijvoorbeeld eens door stukjes rabarber (bevat geen FODMAP’s), aardbeien (l.f. tot 65 gram p.p.), frambozen (l.f. tot 58 gram p.p.) of gele of groene kiwi’s (l.f. tot 150 gram p.p.). De rozijnen kun je weglaten of vervangen door gedroogde cranberry’s. Om het vocht uit het fruit te binden kun je naast of in plaats van maizena/custardpoeder ook wat verkruimelde gluten- en lactosevrije koekjes op de taartbodem strooien, zoals AH Glutenvrij speculaas of Schär digestives. Of strooi wat glutenvrije havermout of havervlokken over de bodem. Voor een speculaas appeltaart kun je 2 theelepels speculaaskruiden toevoegen aan het deeg.
- Bewaartips: Je kunt de afgedekte taart ongeveer 3 dagen in de koelkast bewaren.
